biegunka podróżnych

Biegunka podróżnych – co to jest? Jak leczyć?

Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.

Choroba podczas wymarzonej wycieczki to coś, nad czym rzadko się zastanawiamy. Przecież ma być pięknie i relaksująco. A jednak zwykle w najmniej oczekiwanym momencie zdarza się, że dopada nas ból brzucha i niepozwalające nigdzie wyjść wodniste stolce – to może być biegunka podróżnych. Leczenie trzeba podjąć jak najszybciej, aby zapobiec odwodnieniu.

Co to jest biegunka podróżnych?

Biegunka podróżnych to jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych u turystów. Szczególnie wtedy, gdy podróżują do miejsc o złych warunkach sanitarnych czy tropików. Największe ryzyko zachorowania dotyczy Indii i okolicznych państw, krajów Afryki, Azji Południowo-Wschodniej oraz Ameryki Łacińskiej. Rzadziej zdarza się u osób w umiarkowanej strefie klimatycznej, w krajach rozwiniętych. Jest to zespół objawów żołądkowo-jelitowych, związanych najczęściej z zakażeniem przewodu pokarmowego. W rzadszych przypadkach takie dolegliwości może wywołać stres lub zmiana rodzaju spożywanych potraw w kraju, do którego się udaliśmy. Po prostu nasz przewód pokarmowy nie jest przyzwyczajony do określonego sposobu przyrządzania żywności i „odchorowuje” nową dietę.

Wracając jednak do najczęstszej przyczyny biegunki podróżnych, jaką jest zakażenie, trzeba wspomnieć, że w około 80% przypadków wywoływana jest bakterie. Z reguły należą do gatunku Escherichia coli, Shigella, Salmonella lub Campylobacter. Do nabycia infekcji dochodzi głównie w wyniku spożycia zanieczyszczonych napojów i pokarmów. Stąd właśnie wysoka częstość zachorowania w miejscach, gdzie warunki higieniczne pozostawiają sporo do życzenia.

 

Czym się objawia biegunka podróżnych?

Objawy biegunkowe zazwyczaj pojawiają się nagle, niedługo po zjedzeniu skażonej potrawy lub wypiciu napoju, zawierającego bakterie. Choroba charakteryzuje się wodnistymi wypróżnieniami, bólem brzucha, a niekiedy również nudnościami, wymiotami i gorączką. W niektórych przypadkach, w zależności od rodzaju bakterii, występują też wzdęcia oraz domieszka krwi lub śluzu w stolcu.

Jeśli symptomy pojawią się w trakcie wyjazdu, zwykle bez problemu kojarzymy je z biegunką podróżnych. Po powrocie z wycieczki już nie zawsze, chociaż wtedy również choroba może dać o sobie znać. Niemal zawsze wydarzy się to bezpośrednio albo niedługo po przyjeździe. Całe szczęście, biegunka podróżnych zazwyczaj ma łagodny charakter i ustępuje w ciągu kilku dni.

 

Jak leczyć biegunkę podróżnych?

Podobnie jak w każdej biegunce niezbędne jest intensywne nawadnianie organizmu. Powinniśmy wypijać duże ilości butelkowanej wody mineralnej lub świeżo przegotowanej, czyli takiej, która na pewno nie zawiera w sobie żadnych drobnoustrojów. Dodatkowo warto zastosować doustne preparaty nawadniające z glukozą i elektrolitami, które organizm traci podczas biegunki (w wielu krajach można je znaleźć pod nazwą ORS - oral rehydration salts).

Dorosłe, ogólnie zdrowe osoby (z wyłączeniem kobiet ciężarnych) mogą przyjąć samodzielnie leki hamujące perystaltykę jelitową (np. loperamid), ale nie wolno ich stosować w przypadku domieszki krwi w stolcu oraz gorączki. U większości osób takie postępowanie wystarcza. Jeśli jednak mimo stosowania się do powyższych zaleceń dolegliwości utrzymują się, liczba wypróżnień jest duża albo chorobie towarzyszy gorączka, silne bóle brzucha czy krwiste stolce, najpewniej konieczne będzie przyjęcie antybiotyku. Zaleca się, aby przed podróżą wyposażyć się w takie awaryjne leczenie, najlepiej udając się wcześniej do Poradni Medycyny Podróży. Znając nasz kierunek wyjazdu, lekarz dobierze odpowiedni lek „na wszelki wypadek” (o ile jest potrzebny) i zaproponuje szczepienia ochronne, jeśli takie są zalecane w danym rejonie.

Niemniej jednak należy pamiętać, że w przypadku małych dzieci, kobiet ciężarnych, osób starszych albo przewlekle chorych istnieje większe ryzyko cięższego przebiegu biegunki, dlatego po rozwinięciu objawów zaleca się u nich konsultację lekarską. Pozostałe osoby powinny pamiętać o wizycie, jeśli dolegliwości nie ustępują mimo początkowej samodzielnej terapii. Kobiety ciężarne w żadnym wypadku nie powinny stosować jakichkolwiek leków na własną rękę, aby nie zaszkodzić sobie i dziecku.

Co zrobić, aby zapobiec biegunce podróżnych? Leki, nawadnianie i leżenie w łóżku to w końcu nic przyjemnego. W tym celu należy przestrzegać podstawowych zasad higieny:

  1. często i dokładnie myć ręce (zwłaszcza przed posiłkami i po skorzystaniu z toalety) oraz warzywa i owoce,
  2. pić butelkowaną albo przegotowaną wodę,
  3. unikać kupowania żywności z niesprawdzonego źródła (np. na targach),
  4. nie spożywać potraw przygotowywanych bez obróbki termicznej.

Można również sięgnąć po probiotyki, które zawierają prozdrowotne bakterie jelitowe (np. Lactobacillus rhamnosus). Wspomagają regenerację i stabilizują skład mikrobiomu jelitowego, a poprzez kolonizację śluzówki jelita, wytwarzanie bakteriocyn i zakwaszanie środowiska, ograniczają możliwości rozwoju drobnoustrojów patogennych.

AUTOR: 
Lek. Irena Wojtowicz

 

Bibliografia:
1. A. Wroczyńska, Biegunka podróżnych, Medycyna Praktyczna dla Pacjentów, 08.06.2017.
2. T. Mach, A. Wroczyńska, J. Mrukowicz, Biegunka podróżnych, Medycyna Praktyczna dla Lekarzy, 13.08.2021.
3. A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne: podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM, [T. 1]. Cz. III: Choroby układu pokarmowego. Kraków, Medycyna Praktyczna 2005 (dostęp na dzień: 14.02.2022)

KOMUNIKAT OD PRODUCENTA

Szczepy Lactobacillus rhamnosus obecne w produkcie leczniczym Lakcid Forte, podobnie jak inne bakterie kwasu mlekowego kolonizują śluzówkę jelit i normalizują skład mikroflory przewodu pokarmowego zwłaszcza po jego wyjałowieniu w wyniku stosowania antybiotykoterapii.
Nie należy przypisywać produktowi Lakcid Forte działań oraz zastosowań innych niż wskazane w punktach 4.1 oraz 5.1 Charakterystyki Produktu Leczniczego.
Produkt Lakcid Forte wskazany jest do stosowania:

  • W leczeniu wspomagającym w czasie i po antybiotykoterapii
  • W leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit ze szczególnym uwzględnieniem leczenia wspomagającego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy oraz leczenia nawracającego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy
  • W zapobieganiu biegunce podróżnych

Antybiotykoterapia:

Historia probiotyków – od starożytności do współczesności
Obserwując rosnącą w ostatnich latach popularność probiotyków, większość z nas uważa ...
Poznaj cechy dobrego probiotyku
Półki w aptekach i niejednej drogerii aż uginają się od probiotyków. Większość z nas n...
Jak zapobiegać biegunkom w trakcie podróży?
Gdy nadchodzi w końcu czas wymarzonego i długo wyczekiwanego urlopu ostatnią rzeczą, która...