W odpowiedzi na rosnącą świadomość znaczenia mikrobioty jelitowej dla zdrowia człowieka oraz związane z tym pytania zadawane nam przez konsumentów przedstawiamy cykl artykułów napisanych przez dr n. biol. med. Patrycję Szachtę - Dyrektor ds. naukowych Centrum Medycznego Vitaimmun w Poznaniu. Artykuły przedstawiają aktualny stan wiedzy dotyczący fizjologicznej roli mikrobioty przewodu pokarmowego, jak również czynników, które mogą wpływać korzystnie lub nie - na jej skład i funkcję.
Treść artykułów ma charakter popularnonaukowy i nie odnosi się do działania leczniczego produktu Lakcid Forte opisanego w jego Charakterystyce.
Obserwując rosnącą w ostatnich latach popularność probiotyków, większość z nas uważa je za preparaty odkryte i opracowane stosunkowo niedawno. Tymczasem idea probiozy – czyli stosowania określonych kultur żywych, prozdrowotnych bakterii, celem poprawy stanu zdrowia
- znana była już w starożytności. Doniesienia podają, że już Pliniusz Starszy w 96 r. p.n.e. rekomendował stosowanie fermentowanych produktów mlecznych u osób wymagających rekonwalescencji oraz cierpiących na problemy żołądkowo – jelitowe.
Fermentowane napoje mleczne powszechnie zalecane były w starożytnym Rzymie, Grecji czy na Bliskim Wschodzie. Stosowano je celem leczenia chorób przewodu pokarmowego oraz pobudzania apetytu u osób z zaburzonym łaknieniem.
Do kolejnych istotnych punktów w historii badań nad probiotykami zaliczyć należy z pewnością badania Pasteura i Jauberta, którzy analizowali zjawisko antagonizmu bakteryjnego, czyli zdolności jednych bakterii do hamowania wzrostu i rozwoju innych bakterii. Jak się później okazało cecha ta jest podstawą działania bakterii probiotycznych.
Przytoczyć należy także wkład polskich naukowców w tworzenie koncepcji probiotykoterapii. Na początku XIX wieku profesor Brudziński, wybitny pediatra i neurolog postanowił leczyć zakażenie przewodu pokarmowego wywołane przez Proteus vulgaris u niemowląt za pomocą bakterii kwasu mlekowego występujących w serwatce. Obecność bakterii z rodzaju Proteus w przewodzie pokarmowym powiązana była
z występowaniem cuchnących, obfitych stolców u niemowląt. Ideą Brudzińskiego było wyparcie owej chorobotwórczej flory z jelit dzieci, za pomocą serwatkowych bakterii Bacillus lactis aerogenem, podawanych wraz z pokarmem. W następstwie wdrożenia suplementacji stolec niemowląt odzyskał naturalny, kwaśny zapach a funkcjonowanie przewodu pokarmowego poprawiło się. Prozdrowotne bakterie wyparły bowiem mikroby patogenne, korzystnie wpływając na zdrowie maluchów.
Prowadzone z sukcesem badania Brudzińskiego wykorzystane zostały przez naukowca uznawanego za ojca idei probiozy, czyli Ilia Miecznikowa. Nagrodzony nagrodą Nobla z dziedziny immunologii naukowiec wiele lat poświęcił badaniom nad witalnością i możliwościami przedłużenia życia, uważając iż podstawą zdrowia jest wzmacnianie naturalnych sił obronnych organizmu. Przez wiele lat prowadził obserwacje i badania nad populacją bułgarską i rosyjską - nacjami znanymi ze swej długowieczności. Dzięki temu wykazał, iż cecha ich "żelaznego zdrowia" wynika w znacznej mierze ze spożywania znacznych ilości gęstego jogurtu bałkańskiego, zawierającego wysoką koncentrację bakterii kwasu mlekowego (Lactobacillus bulgaricus). Miecznikow wskazywał, że wysoka liczebność bakterii mlekowych w jelicie jest czynnikiem istotnie wpływającym na ludzkie zdrowie, a podaż owych drobnoustrojów powinna być rozważana w aspekcie profilaktyki i leczenia. Tezy swoje zawarł w książce "Prolongation of life" – czyli przedłużenie życia. Jego odkrycia doprowadziły do mody na tzw. "dietę mleczną" w Europie, która niestety dość krótko cieszyła się popularnością. Powodem stało się odkrycie antybiotyków i wiara w to że człowiek może pokonać każdą patogenną bakterię za pomocą wspomnianej farmakoterapii. Niestety dość szybko stosowanie antybiotykoterapii w sposób nierozważny – chociażby celem leczenia infekcji o etiologii wirusowej lub przedwczesne kończenie leczenia – doprowadziło do rozwoju zjawiska oporności bakterii na stosowane antybiotyki. Pojawiła się więc konieczność poszukiwania nowych metod walki z bakteriami patogennymi – stąd powrót zainteresowania ideą probiozy i możliwościami zastosowania prozdrowotnych bakterii w walce z patogenami.
Do kolejnych milowych kroków w tworzeniu idei probiotykoterapii uznać należy z pewnością odkrycie szczepu Lactobacillus casei (LCS) przez
dr Shirota, charakteryzującego się doskonałymi, wykorzystywanymi po dziś dzień właściwościami probiotycznymi. W 1965 roku po raz pierwszy użyto terminu probiotyk. Zespół Stillewell i Lilly opisał, że probiotyk to mikroorganizm lub wydzielane przez mikroorganizm substancje stymulujące wzrost innych, określonych drobnoustrojów. Kolejne definicje probiotyku tworzone były kolejno przez Parkera w 1974 roku (probiotyk jako organizmy i/ lub substancje wpływające korzystnie na równowagę mikroflory jelitowej) oraz Fullera w 1978 roku (probiotyk jako żywy dodatek żywieniowy pochodzenia mikrobiologicznego, wpływający w pożądany sposób na układ mikroflory jelitowej i posiadający określone cechy: bezpieczeństwo stosowania, ludzkie pochodzenie, odporność na warunki panujące w przewodzie pokarmowym, zdolność do przejściowej kolonizacji przewodu pokarmowego i wywierania korzystnego efektu zdrowotnego).
W kolejnych latach trwały intensywne prace nad izolacją nowych bakterii probiotycznych o udokumentowanych właściwościach prozdrowotnych.
FAO/WHO
Aktualnie obowiązująca
definicja probiotyku z 2001Probiotyki to żywe szczepy ściśle określonych drobnoustrojów, które podawane w odpowiednich ilościach wywierają korzystny efekt zdrowotny.
Nadal prowadzone są intensywne badania nad możliwością wykorzystywania probiotyków w profilaktyce i leczeniu szeregu jednostek chorobowych, począwszy od problemów związanych z przewodem pokarmowym, po poprawę funkcjonowania układu immunologicznego, łagodzenie alergii, a nawet stymulację nerwu błędnego.
Autor:
Dr n. biol. med. Patrycja Szachta
LAK/039/08-2019
Szczepy Lactobacillus rhamnosus obecne w produkcie leczniczym Lakcid Forte, podobnie jak inne bakterie kwasu mlekowego kolonizują śluzówkę jelit i normalizują skład mikroflory przewodu pokarmowego zwłaszcza po jego wyjałowieniu w wyniku stosowania antybiotykoterapii.
Nie należy przypisywać produktowi Lakcid Forte działań oraz zastosowań innych niż wskazane w punktach 4.1 oraz 5.1 Charakterystyki Produktu Leczniczego.
Produkt Lakcid Forte wskazany jest do stosowania:
