Dieta na odbudowę flory bakteryjnej

Jak odbudować florę bakteryjną jelit po antybiotykoterapii?

W odpowiedzi na rosnącą świadomość znaczenia mikrobioty jelitowej dla zdrowia człowieka oraz związane z tym pytania zadawane nam przez konsumentów przedstawiamy cykl artykułów napisanych przez dr n. biol. med. Patrycję Szachtę - Dyrektor ds. naukowych Centrum Medycznego Vitaimmun w Poznaniu. Artykuły przedstawiają aktualny stan wiedzy dotyczący fizjologicznej roli mikrobioty przewodu pokarmowego, jak również czynników, które mogą wpływać korzystnie lub nie - na jej skład i funkcję.
Treść artykułów ma charakter popularnonaukowy i nie odnosi się do działania leczniczego produktu Lakcid Forte opisanego w jego Charakterystyce.

Antybiotykoterapia jest jednym z czynników najsilniej uszkadzających mikroflorę jelitową. Wszyscy wiemy jak ważna jest prawidłowa flora jelitowa – nie tylko w zapobieganiu problemom trawiennym, ale w funkcjonowaniu całego organizmu. Ekosystem jelitowy spełnia właściwie swą rolę tylko w sytuacji gdy dominują w nim bakterie prozdrowotne, natomiast bakterie potencjalnie chorobotwórcze i grzyby (bo i takie zamieszkują przewód pokarmowy) występują w stosunkowo niewielkich ilościach.

Antybiotykoterapia zaburza prawidłowe stosunki pomiędzy mikroorganizmami w jelicie. Leczenie to wdrażane jest w sytuacji, gdy w organizmie rozwija się zakażenie bakteryjne. Antybiotykoterapia prowadząc do wyeliminowania przyczyn choroby – czyli mikrobów wywołujących zakażenie – usuwa z jelita także najbardziej pożądane mikroby, należące do rodzaju Lactobacillus czy Bifidobacterium. Eliminowanie tych bakterii prowadzi do "wyjałowienia" przewodu pokarmowego, przez co bakterie potencjalnie chorobotwórcze – bardziej oporne na stosowane antybiotyki niż mikroflora prozdrowotna – mogą się w łatwiejszy sposób namnażać. Stan ten - noszący nazwę dysbiozy jelitowej związanej z antybiotykoterapią - może prowadzić do rozwoju poważnych powikłań ze strony przewodu pokarmowego. Jednym z nich jest namnożenie bakterii Clostridium difficile oraz następczy rozwój rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego.

 

Jak ograniczyć ryzyko rozwoju dysbiozy poantybiotykowej po zakończeniu antybiotykoterapii?

Przede wszystkim w trakcie i przez pewien okres po zakończeniu stosowania antybiotyków należy przyjmować preparaty probiotyczne. Ważnym jest, aby nie wybierać dowolnego probiotyku w aptece, ale zawsze sięgać po preparaty o potwierdzonych naukowo działaniach w ograniczaniu dysbiozy poantybiotykowej.

Należy też pamiętać o roli odpowiednio zbilansowanej diety w procesie odbudowy mikroflory. Prozdrowotne bakterie potrzebują pożywienia, dzięki któremu będą mogły intensywnie się namnażać. Podstawą są włókna roślinne nie podlegające trawieniu w przewodzie pokarmowym, które określa się jako substancje o działaniu prebiotycznym. Do bogatych źródeł prebiotyków pochodzenia naturalnego zaliczyć należy: cykorię, karczoch, por, czosnek, cebulę, szparagi, banany i inne. warto rozważyć również uzupełnienie diety poprzez zastosowanie prebiotyków w postaci suplementów diety (zawierających FOS, GOS, inulinę, czy skrobia oporną).

Probiotyk i prebiotyk (czy to przyjmowany wraz z dietą czy też w postaci suplementu) to jednak nie wszystko czego potrzebuje nasza flora po antybiotykoterapii. W tym okresie warto zadbać o poprawę higieny życia – ograniczyć bądź całkowicie wyeliminować używki, zadbać o odpowiednią ilość snu, ograniczyć stres, który niekorzystnie wpływa na odbudowę flory jelitowej.

Jeśli musimy sięgnąć po antybiotyk warto dołożyć wszelkich starań, aby w tym okresie zadbać o mikroflorę jelitową. Pamiętajmy bowiem, że od jej stanu zależy sprawne funkcjonowanie wielu układów naszego organizmu. Tymczasem zaburzenie mikroflory wywołane antybiotykoterapią obserwowane jest nie tylko w trakcie stosowania antybiotyku, ale nierzadko jeszcze wiele tygodni a nawet miesięcy po zakończeniu terapii. Warto więc zadbać o to, aby flora jelitowa jak najszybciej wróciła do stanu równowagi.

AUTOR:
Dr n. biol. med. Patrycja Szachta

  • Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji medycznych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych. Dyrektor ds. naukowych w Centrum Medycznym VitaImmun. Posiada wieloletnie praktyczne i teoretyczne doświadczenie z zakresu utajonych nadwrażliwości pokarmowych oraz zaburzeń mikroflory jelitowej.

  • Piśmiennictwo:
    1. Szajewska H., Ruszczyński M., Radzikowski A. Probiotics inthe prevention of antibiotic-associated diarrhea in children:a meta-analysis of randomized controlled trials. J. Pediatr.2006; 149: 367–372.
    2. Nogacka AM, Salazar N, Arboleya S, Suárez M, Fernández N, Solís G, de Los Reyes-Gavilán CG, Gueimonde M.: Early microbiota, antibiotics and health. Cell Mol Life Sci. 2018 Jan;75(1):83-91. doi: 10.1007/s00018-017-2670-2.
    3. Lange K, Buerger M, Stallmach A, Bruns T.: Effects of Antibiotics on Gut Microbiota. Dig Dis. 2016;34(3):260-8. doi: 10.1159/000443360. Epub 2016 Mar 30.
    4. Nogacka AM, Salazar N, Arboleya S, Suárez M4, Fernández N, Solís G, de Los Reyes-Gavilán CG, Gueimonde M.: Early microbiota, antibiotics and health. Cell Mol Life Sci. 2018 Jan;75(1):83-91. doi: 10.1007/s00018-017-2670-2. 

LAK/034/08-2019

KOMUNIKAT OD PRODUCENTA

Szczepy Lactobacillus rhamnosus obecne w produkcie leczniczym Lakcid Forte, podobnie jak inne bakterie kwasu mlekowego kolonizują śluzówkę jelit i normalizują skład mikroflory przewodu pokarmowego zwłaszcza po jego wyjałowieniu w wyniku stosowania antybiotykoterapii.
Nie należy przypisywać produktowi Lakcid Forte działań oraz zastosowań innych niż wskazane w punktach 4.1 oraz 5.1 Charakterystyki Produktu Leczniczego.
Produkt Lakcid Forte wskazany jest do stosowania:

  • W leczeniu wspomagającym w czasie i po antybiotykoterapii
  • W leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit ze szczególnym uwzględnieniem leczenia wspomagającego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy oraz leczenia nawracającego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy
  • W zapobieganiu biegunce podróżnych

Zdrowe jelita:

Dieta a stan mikroflory jelitowej
O znaczeniu mikrobioty jelitowej w zachowaniu zdrowia i dobrej kondycji powiedziano w ostatnich...
Rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego po antybiotykoterapii - jak zapobiegać, jak leczyć?
Antybiotyki są najskuteczniejszym sposobem walki z infekcjami o etiologii bakteryjnej. Od mome...
Zdrowe jelito - zdrowy organizm?
Istotną rolę przewodu pokarmowego dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu i w kons...