Jak stan mikrobioty jelitowej wpływa na jakość życia człowieka?

W odpowiedzi na rosnącą świadomość znaczenia mikrobioty jelitowej dla zdrowia człowieka oraz związane z tym pytania zadawane nam przez konsumentów przedstawiamy cykl artykułów napisanych przez dr n. biol. med. Patrycję Szachtę - Dyrektor ds. naukowych Centrum Medycznego Vitaimmun w Poznaniu. Artykuły przedstawiają aktualny stan wiedzy dotyczący fizjologicznej roli mikrobioty przewodu pokarmowego, jak również czynników, które mogą wpływać korzystnie lub nie - na jej skład i funkcję.
Treść artykułów ma charakter popularnonaukowy i nie odnosi się do działania leczniczego produktu Lakcid Forte opisanego w jego Charakterystyce.

W naszym jelicie toczy się bogate "życie wewnętrzne". W przewodzie pokarmowym każdego z nas żyją biliony bakterii i w zależności od tego które dominują – korzystne dla zdrowia czy nie – będą wpływać na jakość naszego życia pozytywnie lub niestety wręcz przeciwnie.
Pod pojęciem mikroflory rozumiemy zespół drobnoustrojów – przede wszystkim bakterii i grzybów – kolonizujących przewód pokarmowy. Należy jednak zdać sobie sprawę z faktu, iż rola tych bakterii nie ogranicza się do wspomagania procesów trawienia spożywanego przez nas pokarmu. Nie bez powodu mikroflora jelitowa bywa nazywana "superorganem". Jeśli w jelitach dominują bakterie prozdrowotne, ich rola dla naszego zdrowia jest niemal nieoceniona. Mikroflora jelita grubego czyli flora autochtoniczna, pełni bowiem funkcję ochronną, odżywczą oraz trawienną w ludzkim organizmie.

Zdrowa mikroflora jelitowa a kondycja organizmu

Istotny dla utrzymania organizmu w dobrej formie jest udział bakterii jelitowych w procesach rozkładu resztek pokarmowych ze spożywanego przez nas pokarmu. Dzięki temu z nietrawionych przez organizm ludzki składników pożywienia powstają związki odżywiające i regenerujące nabłonek jelita, czyli krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe. Co więcej, wykazano korzystny ich wpływ na metabolizm glukozy i lipidów oraz zdolność do regulacji gospodarki mineralnej jonów wapnia, magnezu i żelaza.
To nie wszystko. Bakterie jelitowe od pierwszych dni życia stymulują układ odpornościowy GALT zlokalizowany w jelitach i utrzymują go w ciągłej gotowości do "obrony" przed patogenami.

To nie wszystkie korzyści jakie zapewnia nam zdrowa mikroflora jelitowa. Nie sposób nie wspomnieć o dwukierunkowym oddziaływaniu pomiędzy jelitami a mózgiem oraz wpływie bakterii jelitowych na wytwarzanie w jelicie niemal 90% serotoniny (zwanej "hormonem szczęścia") z całej puli tego neuroprzekaźnika w naszym organizmie. Z tego względu jelita nazywane bywają drugim mózgiem.
Do głównych zadań flory jelitowej należy także eliminacja drobnoustrojów patogennych i potencjalnie chorobotwórczych z organizmu. Proces ten odbywa się dzięki zdolności bakterii jelitowych do produkcji szeregu substancji o aktywności antagonistycznej względem patogennych mikrobów (nadtlenek wodoru, kwasy organiczne, bakteriocyny). Dodatkowo mikroby jelitowe konkurują o miejsce wiązania do powierzchni nabłonka jelita i dostępny tam pokarm, przez co zmniejszają możliwość kolonizacji przewodu pokarmowego przez drobnoustroje niepożądane.

Objawy zaburzenia składu mikroflory

Opisana cecha jest szczególnie istotna, gdyż namnożenie bakterii chorobotwórczych w jelicie może prowadzić do rozwoju groźnych dla zdrowia, a nawet życia infekcji. Objawami zaburzenia składu mikroflory mogą być dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, które dotykają sporej grupy osób, takie jak biegunki, wzdęcia, nadmierne wytwarzanie gazów.
W sytuacji gdy dolegliwości gastryczne są wynikiem dysbiozy jelitowej dużą poprawę obserwuje się w wyniku wdrożenia probiotyków – czyli prozdrowotnych bakterii podawanych doustnie.

Dużo gorszym przebiegiem charakteryzuje się powikłanie po antybiotykoterapii, związane z namnożeniem patogennej bakterii Clostridium difficile. Wytwarza ona silne toksyny, które mogą prowadzić do rozwoju rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego. U pacjentów w trakcie lub po zakończeniu antybiotykoterapii dochodzi do wystąpienia biegunki w postaci kilku a nawet kilkunastu wypróżnień w ciągu doby, silnego bólu brzucha, a w skrajnych stanach nawet odwodnienia, wstrząsu i następczej utraty świadomości.
Leczenie rzekomobłoniastego zapalenia jelita grubego jest bardzo trudne i często nieskuteczne. Z tego względu koniecznością w trakcie każdej antybiotykoterapii jest stosowanie probiotyków działających ochronnie na układ mikroflory jelitowej i zapobiegających namnożeniu tej groźnej dla zdrowia bakterii. Podobnie – jeśli dojdzie już do rozwoju poantybiotykowego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy - odpowiednio dopasowana probiotykoterapia powinna stać się bezwzględnie elementem leczenia uzupełniającego. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie szczepy probiotyczne działają równie skutecznie. W przypadku rzekomobłoniastego zapalenia jelit sięgać należy po leki probiotyczne, dobrze przebadane i oporne na stosowane antybiotyki.

Jak zatem widać, rola mikroflory jelitowej w zapewnianiu odpowiedniego zdrowia i jakości życia jest olbrzymia.

Dieta a stan mikroflory jelitowej »

AUTOR:
Dr n. biol. med. Patrycja Szachta

Stopień doktora nauk biologicznych uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Autorka licznych publikacji medycznych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych. Dyrektor ds. naukowych w Centrum Medycznym VitaImmun. Posiada wieloletnie praktyczne i teoretyczne doświadczenie z zakresu utajonych nadwrażliwości pokarmowych oraz zaburzeń mikroflory jelitowej.

Piśmiennictwo:
1. Libudzisz Z.: Mikroflora przewodu pokarmowego człowieka i jej wpływ na organizm [w:] Gawęcki J., Libudzisz Z. (red): Mikroorganizmy w żywności i żywieniu. Wydawnictwo AR , Pń 2006.
2. Szajewska H., Ruszczyński M., Radzikowski A. Probiotics in the prevention of antibiotic-associated diarrhea in children: a meta-analysis of randomized controlled trials. J. Pediatr.2006; 149: 367–372.
3. Jandhyala S.M.1, Talukdar R.1, Subramanyam C.1, Vuyyuru H.1, Sasikala M.1, Nageshwar Reddy D.: Role of the normal gut microbiota. World J Gastroenterol. 2015 Aug 7;21(29):8787–803.

LAK/030/06-2019

KOMUNIKAT OD PRODUCENTA

Szczepy Lactobacillus rhamnosus obecne w produkcie leczniczym Lakcid Forte, podobnie jak inne bakterie kwasu mlekowego kolonizują śluzówkę jelit i normalizują skład mikroflory przewodu pokarmowego zwłaszcza po jego wyjałowieniu w wyniku stosowania antybiotykoterapii.
Nie należy przypisywać produktowi Lakcid Forte działań oraz zastosowań innych niż wskazane w punktach 4.1 oraz 5.1 Charakterystyki Produktu Leczniczego.
Produkt Lakcid Forte wskazany jest do stosowania:

W leczeniu wspomagającym w czasie i po antybiotykoterapii
W leczeniu poantybiotykowego zapalenia jelit ze szczególnym uwzględnieniem leczenia wspomagającego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy oraz leczenia nawracającego rzekomobłoniastego zapalenia okrężnicy
W zapobieganiu biegunce podróżnych