Przedstawione poniżej treści nie mają charakteru promocyjnego. Ich wyłącznym celem jest edukacja i podniesienie poziomu wiedzy odbiorcy na temat zdrowia. Należy jednak pamiętać, że żadna z informacji nie może zastąpić porady lekarskiej lub konsultacji z farmaceutą.
O prozdrowotnych właściwościach produktów fermentowanych wiedziano już wieki temu. Dziś, w temacie utrzymania właściwego mikrobiomu jelit, medycyna ma do zaoferowania także żywność probiotyczną oraz probiotyki same w sobie. Czym właściwie różnią się te poszczególne produkty? Kiedy sięgnąć po probiotyki w kapsułkach lub proszku? Odpowiadamy.
Jest to żywność wytworzona poprzez pożądany wzrost mikroorganizmów i enzymatyczne przekształcenia składników żywności. Fermentacja to proces zamierzony i kontrolowany, przebiegający w warunkach beztlenowych. Może być przeprowadzana za pomocą dwóch metod:
Procesy zachodzące podczas fermentacji umożliwiają konserwację żywności bez użycia sztucznych środków, obniżają stężenie antyodżywczych substancji takich jak np. fityniany tworzące nierozpuszczalne kompleksy m.in. z żelazem, wapniem, magnezem czy cynkiem, przez co zwiększają ich przyswajalność. Bakterie kwasu mlekowego, wykorzystywane do produkcji fermentowanych produktów mlecznych, rozkładają obecną w mleku laktozę. Dzięki temu produkty te są lepiej tolerowane dla osób z nietolerancją laktozy. W procesie fermentacji mogą też powstać witaminy np. z grupy B oraz K.
Żywność fermentowana stwarza dodatkowo dogodne warunki do rozwoju mikrobioty jelitowej. Dzieje się to za sprawą obniżania pH, a także dostarczania do końcowych odcinków przewodu pokarmowego prebiotyków, czyli substancji odżywiających bakterie jelitowe.
Z racji obecności żywych mikroorganizmów w procesie fermentacji niejednokrotnie sfermentowaną żywność i napoje określa się jako "żywność probiotyczną" lub "zawierającą probiotyki naturalne". Nie jest to jednak do końca prawda.
Żywność probiotyczna to taka, w której obecne są żywe mikroorganizmy, ale co ważne – spełniające definicję probiotyku. Zgodnie z WHO, probiotykami nazywamy „żywe drobnoustroje, które podane w odpowiedniej ilości wywierają korzystny wpływ na zdrowie gospodarza”. Mają więc udowodnione naukowo korzystne właściwości prozdrowotne. Do drobnoustrojów o działaniu probiotycznym należą przede wszystkim bakterie produkujące kwas mlekowy z rodzajów Lactobacillus (np. L. rhamnosus) i Bifidobacterium (np. B. animalis). Inne drobnoustroje tradycyjnie zaliczane do probiotyków to drożdżaki Saccharomyces boulardii.
Zatem, aby oznaczyć sfermentowany produkt jako „naturalny probiotyk”, wymagane są dowody naukowe na korzyść zdrowotną wynikającą z obecności konkretnego, dobrze zdefiniowanego i scharakteryzowanego szczepu bakterii lub drożdżaków. W innym przypadku terminy "żywność fermentowana" i "probiotyk naturalny" nie powinny być stosowane zamiennie.
Dowiedziono, że probiotyki wywierają wielokierunkowy, dobry, wpływ na mikrobiom jelitowy. Przede wszystkim kolonizując śluzówkę jelit, stwarzają konkurencję dla potencjalnych drobnoustrojów chorobotwórczych, którym trudniej jest zdobyć miejsce do życia i pokarm. Dodatkowo produkują substancje (np. nadtlenek wodoru, aldehyd octowy) hamujące ich wzrost oraz tworzą im niekorzystne, kwaśne środowisko do życia. Utrzymując odpowiedni skład mikrobioty jelit mają wpływ na homeostazę całego organizmu. Poza tym poprawiają pasaż jelitowy, przyspieszają wymianę komórek nabłonka jelitowego, wytwarzają witaminy (głównie z grupy B oraz K), stymulują układ immunologiczny oraz stabilizują barierę jelitową.
Nadtlenek wodoru działa niekorzystnie na wszystkie bakterie, również te komensalne. Warto wspomnieć o bakteriocynach - białkowych substancjach, które silnie i specyficznie działają na niektóre szczepy prokariota, wywołując efekt bakteriostatyczny. Oznacza to, że są zdolne do zahamowania wzrostu bakterii pokrewnych lub nawet całkowitego ich wyeliminowania.
W niektórych sytuacjach można wspomóc organizm dodatkowymi preparatami zawierającymi bakterie probiotyczne np. Lactobacillus rhamnosus - w postaci kapsułek lub proszku do przygotowania zawiesiny doustnej. Warto po nie sięgnąć w:
W sytuacji silnej i nagle występującej dysbiozy efekt działania naturalnych probiotyków na mikrobiom może być niewystarczający, konieczne wówczas jest podanie produktu probiotycznego w wysokiej dawce posiadającego określone wskazania do stosowania.
Aktualnie na rynku dostępne są również probiotyki ginekologiczne do stosowania dopochwowego. Zaleca się je po antybiotykoterapii, a także profilaktycznie. Bakterie zawarte w tych preparatach dzięki utrzymywaniu kwaśnego środowiska w pochwie zapobiegają wzrostowi chorobotwórczych bakterii i drożdżaków (szczególnie z rodzaju Candida albicans), które mogą być przyczyną infekcji bakteryjnych, grzybiczych lub mieszanych.
AUTOR:
Lek. Irena Wojtowicz
Bibliografia:
1. Koczara P., Żywność fermentowana to mądry wybór!, https://www.madroscnatalerzu.pl/zywnosc/zywnosc-fermentowana-to-madry-wybor/
2. Turek I., Żywność fermentowana – dla zdrowia człowieka!, 31.01.2021, https://radioklinika.pl/zywnosc-fermentowana-dla-zdrowia-jelit/
3. Szajewska H.: Probiotyki – aktualny stan wiedzy i zalecenia dla praktyki klinicznej. Med. Prakt., 2017; 7-8: 19–37
Szczepy Lactobacillus rhamnosus obecne w produkcie leczniczym Lakcid Forte, podobnie jak inne bakterie kwasu mlekowego kolonizują śluzówkę jelit i normalizują skład mikroflory przewodu pokarmowego zwłaszcza po jego wyjałowieniu w wyniku stosowania antybiotykoterapii.
Nie należy przypisywać produktowi Lakcid Forte działań oraz zastosowań innych niż wskazane w punktach 4.1 oraz 5.1 Charakterystyki Produktu Leczniczego.
Produkt Lakcid Forte wskazany jest do stosowania:
